Privredno društvo Rudnik mrkog uglja „Kakanj“ d.o.o. Kakanj jedna je od proizvodno-poslovnih cjelina Koncerna JP Elektroprivreda BiH d.d. – Sarajevo. Koncern EPBIH, kao oblik povezivanja privrednih društava, uspostavljen je u novembru 2009. godine, zaključenjem Ugovora o vođenju poslova između JP Elektroprivrede BiH d.d. – Sarajevo i sedam rudnika uglja Federacije BiH, među kojima je i RMU „Kakanj“ d.o.o. Kakanj. U sadašnjem organizacionom obliku, RMU Kakanj egzistira od 2020. godine i donošenja novog Statuta broj 01/SD-1-9067/20 od 21.07.2020. godine te Rješenja o izmjeni podataka od strane Općinskog suda u Zenici broj 043-Reg-20-000907 od 30.09.2020. godine kojim se mijenja naziv firme, smanjuje broj osoba ovlaštenih za zastupanje društva i uvodi prokura. Skraćeni naziv pravnog subjekta je RMU „Kakanj“ d.o.o. Kakanj.
Pravni osnov za zaključivanje ovih ugovora su ugovori o prijenosu udjela između Vlade Federacije BiH i JP Elektroprivreda BiH d.d – Sarajevo, zaključeni u julu 2009. godine, a na osnovu Odluke o prijenosu udjela FBiH u rudnicima uglja u FBiH na JP Elektroprivreda BiH d.d. – Sarajevo i Odluke o preuzimanju udjela FBiH u privrednim društvima – rudnicima uglja u FBiH.
Potpisivanjem ugovora o prijenosu udjela, JP Elektroprivreda BiH je stekla vlasnička prava i nad udjelom u RMU „Kakanj“ d.o.o Kakanj, koji je zadržao dotadašnji oblik d.o.o. ostajući samostalni privredni subjekt u kojem JP Elektroprivreda BiH d.d. – Sarajevo, na osnovu vlasništva, vrši vlasnička i druga upravljačka prava. JP Elektroprivreda BiH d.d. – Sarajevo ima status vladajućeg društva, a Rudnik mrkog uglja Kakanj status zavisnog društva u Koncernu EPBiH.
Organizacione cjeline u Rudniku su: Pogon Haljinići, Pogon Vrtlište, Pogon Separacija, Pogon Održavanje i Ekonomska jedinica Stručne službe. Eksploatacija uglja se obavlja na površinskim i podzemnim kapacitetima. Prerada uglja mokrim teškotekućinskim separiranjem i suhim klasiranjem obavlja se u Pogonu Separacija.
Na Površinskom kopu Vrtlište moguća je proizvodnja do 800 hiljada tona godišnje, a u podzemnoj eksploataciju u Pogonu Haljinići do 400 hiljada tona.
Trenutni kapaciteti omogućavaju proizvodnju od oko 1.000.000 tona uglja godišnje. Investiranjem u razvoj novih kapaciteta, proizvodnja uglja u Rudniku Kakanj postupno se može povećavati prema količinama i do 2 miliona tona uglja godišnje.
RMU Kakanj raspolaže ukupnim geološkim rezervama od 425,05 miliona tona uglja, od čega su 241,40 miliona tona bilansne, a 156,21 miliona tona eksploatacione rezerve.
Historija
Na tragove prvih rudarskih radova u Rudniku Kakanj se naišlo poslije Drugog svjetskog rata, kada su u jami Čelikovina pronađeni rudarski radovi i karbonizirani rudarski alat koji su prema mišljenju stručnjaka mogli pripadati srednjem vijeku. Po obimu, ovi radovi nisu mogli predstavljati oslonac značajne zanatske djelatnosti.
Krajem XIX stoljeća, 1898. godine, na području današnjeg Kaknja, austrougraski stručnjaci počinju istražne radove za industrijsku eksploataciju uglja. Poslije toga je otvoren rudnik koji se u zvaničnim dokumentima tog doba imenuje kao Rudnik Kakanj-Doboj.
Do kraja 1901. godine izgrađen je niz pratećih objekata i iskopano devet hiljada tona uglja. Bili su to pripremni radovi za početak zvaničnog egzistiranja Rudnika Kakanj od 1902. godine, čije sjedište se nalazilo u Beču, Ulica Seibertatte 30. Od tada do danas, dvanaest je desetljeća u kojima neprekidno egzistira Rudnik Kakanj. U različitim društvenim uređenjima bio je i različito organiziran, ali uvijek u vlasništvu države sve od prvog vlasnika – Austrougarske Monarhije, pa do današnjega – Federacije BiH. Od septembra 2009. godine, Rudnik mrkog uglja Kakanj u organizacionom smislu predstavlja jedan od sedam rudnika Federacije BiH koji posluju u okviru Koncerna JP Elektroprivreda BiH d.d. Sarajevo i to kao zavisno privredno društvo.
Iskopavanje uglja u Kaknju se do 1979. godine obavljalo podzemnom eksploatacijom, a 1979. godine otvaranjem Površinskog kopa Karaula počinje značajnija eksploatacija na površini. Godinu kasnije formiran je Pogon za površinsku eksploataciju uglja, a 1982. su počeli pripremni radovi za otvaranje Površinskog kopa Vrtlište.
Prvi puta milion tona uglja iskopano je 1959. godine. Više od dva miliona tona iskopano je 1986. godine kada je ukupna proizvodnja na godišnjem nivou iznosila 2.048.178 tona uglja. Drugi puta više od dva miliona iskopano je 1990. godine (2.017.717 tona uglja). Najviše zaposlenih Rudnik je imao 1985. godine, 5.222 radnika.
U oslobodilačkom ratu 1992.-1995. poginulo je 64 zaposlenika ovog preduzeća, 69 su ratni vojni invalidi, a ratna šteta je procjenjena na 234 miliona KM. Od 1992. godine najveća proizvodnja uglja dostignuta je 2008. kada je potrošačima isporučeno 1.221.589 tona uglja.